In mijn vorige column schreef ik dat bedrijven die maatschappelijk verantwoord ondernemen de crisis beter lijken te doorstaan dan bedrijven die MVO links laten liggen. Natuurlijk betekent dat niet dat MVO een wondermiddel is dat garant staat voor winst en omzetgroei. Ook bedrijven die zeer maatschappelijk bewust zaken doen kunnen helaas failliet gaan. Vishandel Fishes bijvoorbeeld. Ook adviesbureau Econcern, poppodium WATT en frisdrankproducent Oggu hebben het helaas niet gered.

Via diverse gesprekken in het netwerk van MVO Nederland heb ik geprobeerd te achterhalen of er een rode draad in deze faillissementen zit. Het bleek dat de oorzaken voor het mislukken van het ondernemersavontuur vaak vergelijkbaar waren met die bij reguliere ondernemingen. Zo was er sprake van achterblijvende marktvraag, te grote concurrentie, producten die kwalitatief niet aan de maat waren, problemen met de financiering, conflicten in de top van het bedrijf of van inconsistent overheidsbeleid.

Fosforfabrikant Thermphos – eind 2012 failliet gegaan – verloor in korte tijd zo’n 30 procent marktaandeel aan Kazachstaanse concurrenten, die fosfor veel goedkoper op de Europese markt aanboden. Toen dit te lang aanhield werd de financiering een probleem en moest men de strijd opgeven, terwijl het product fosfor voor een duurzame wereld van het allergrootste belang is. Diverse zonnepaneelfabrikanten verging het door de lage prijzen van de Chinese concurrenten niet veel beter.

Soms weten MVO-koplopers met financiële problemen net op tijd een overnemende partij te vinden. De noodlijdende duurzame IT-dienstverlener Qurius is hier een voorbeeld van. En ook MVO-koploper van het eerste uur Valid Express vond in Post NL een grote broer die het bedrijf tijdig van een stevigere financiële basis voorzag.

De rode draad waar ik naar op zoek was bleek moeilijk te vinden. In meer algemene termen kun je zeggen dat het vooral op het onderwerp ondernemerschap mis ging. Aan idealen was meestal geen gebrek en ook het productidee klopte vaak wel. Maar dan begint het pas. Een goede ondernemer kent zijn klanten als geen ander en heeft zijn marketing dik voor elkaar. Hij heeft een businesscase die zo overtuigend is dat financiers graag instappen. En hij weet zijn medewerkers te inspireren om op hun vakgebied tot de beste van de markt te behoren.

Ondernemen is geen zaak van idealen alleen. Het gaat om een veelheid van harde keuzes en praktische vaardigheden. Het is verheugend dat deze kwaliteiten bij een groeiend aantal MVO-ondernemers aanwezig zijn. Dat niet iedereen het redt is jammer, maar vooralsnog geen reden tot grote zorg.

 Deze column verscheen juni 2013 in de P+